Tipeshwar Wildlife Sanctuary - Our Superstars

अवनी:

अवनी, एक प्रसिद्ध वाघीण, जिच्यावर विद्या बालन स्टारर शेरनी आधारित आहे, ती टिपेश्वरमध्ये तिच्या दोन शावकांसह राहत होती, परंतु राखीव जंगलांपासून दूर भटकली होती. ती खेडेगावात आणि शेतांजवळ भटकणारी, नरभक्षक म्हणून ओळखली जाऊ लागली आणि दुःखाची गोष्ट म्हणजे 2 नोव्हेंबर 2018 रोजी एका व्यावसायिक शिकारीने तिला पांढरकवडाजवळ गोळ्या घालून ठार मारले. अवनीने टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्यातून राळेगाव आणि पांढरकवडा असा प्रवास केल्याने स्थानिकांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे. तिचा पहिला हल्ला 2016 मध्ये झाला होता आणि ऑगस्ट 2018 पर्यंत आणखी तीन लोक तिच्या हल्ल्यांशी जोडले गेले होते. अधिकाऱ्यांनी तिला ठार मारण्याचा निर्णय घेतला, त्यामुळे निषेध आणि कायदेशीर लढाया सुरू झाल्या. काही संरक्षकांनी या निर्णयाला विरोध केला, तर काहींनी सुरक्षेच्या कारणास्तव त्याचे समर्थन केले. अवनीच्या शोधात ड्रोन आणि हत्तींवरील शार्पशूटरसह प्रगत तंत्रांचा समावेश होता. नेमबाज असगर अली खानने दावा केला की अवनीने त्याच्या संघावर आरोप केला तेव्हा त्याने स्वसंरक्षणार्थ अभिनय केला. विवाद असूनही, अवनीचा मृत्यू हा वादग्रस्त मुद्दा आहे, कार्यकर्ते तिच्या नावाने न्यायासाठी लढत आहेत. टिपेश्वरमध्ये अवनीला तिची महिमा आणि मानव आणि वन्यजीव यांच्यातील क्रूर संघर्षासाठी स्मरणात ठेवले जाते, ज्यामुळे लोक आणि जंगलावर राज्य करणाऱ्या भव्य वाघिणीचे नुकसान झाले.

अवनी या वाघिणीच्या सत्यकथेवर आधारित हा चित्रपट आहे, जिच्या टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्यातील प्रवासामुळे मानवी सुरक्षा आणि वन्यजीव संरक्षण यांच्यातील दुःखद संघर्ष झाला.

तलाबवाली

ही टिपेश्वरची मातृपुत्र, जिने पाच पिले जन्माला घातली ही तलाबवाली टिपेश्वर येथील परिसंस्थेवर वर्चस्व गाजविते. ती अनेकदा अभयारण्यातील संुदर तलावाजवळ आढळते. हे तिच्या (तलाबवाली) नावामागील कारण देखील आहे. सध्या ती, तिची मुलगी डेझी, तिच्या चैथ्या फेरातून आणि तिच्या पाचव्या कंुडीतून शावकासह तिच्या परिसरात फिरते. ही प्रजातीमध्ये एक असामान्य घटना आहे. सामान्यतः मादी वाघ दुसÚया फेरांची तयारी करते आणि जन्म देते. तेव्हाच तिचे अस्तितवातील शावक निघ्ूान जातात. डेझाी मोठी होत असताना वन्यजीवप्रेमी दोन भव्य प्राण्यामधील शक्ती संघर्ष पाहण्याची तयारी करू शकतात. सध्या तलाबवाली वर्चस्व गाजवत आहे आणि तिच्या क्षेत्रात घुसखोर नर वाघांना येण्यापासून रोखण्यासाठी ती पुरेशी सामथ्र्यवान आहे. तिचा फक्त जंजीर या नर वाघ्राशी संभोग झाला. ती टिपेश्वर येथील सर्वात मोठे आकर्षण आहे. तलाबवाली सध्या या परिसरात तिच्या मोठ्याा मुलीसोबत राहते. तिला एकूण पाच अपत्य आहेत. तिच्या चवथ्या अपत्यापासून तिला चार अपत्ये झालेली आहेत.

आर्ची:

तलबवालीची तिसरी मुलगी आर्ची ही एक धाडसी वाघीण असून ती बुद्धीमान म्हणून प्रसिद्ध आहे. ती केवळ पर्यटकांचेच आकर्षण नाही तर ती तिच्या शावकांना भक्षकांच्या हल्ल्यापासून वाचविण्या इतकी हुशार देखील आहे. अभयारण्यात जंगली कुत्र्यांच्या आक्रमणामुळे सध्या आर्चीने तिची पिले टिपेश्वरच्या दुसÚया भागात हलविली आहेत. ती ज्4 चे लक्ष वेधून घेत आहे. एक घुसखोर वाघ तिला आपली जोडिदार बनविण्यासाठी उत्सुक आहे. आतापर्यंत तिने आपल्या शावकांना जंगली कुत्र्यांपासून सुरक्षित ठेवण्यास व्यवस्थापित केले आहे. तसेच नर वाघाने तिच्या पिलांना कोणतीही इजा होणार नाही याची काळजी घेतली आहे. टिपेश्वरला भेट देताना पर्यटक तिची शावके आणि ज्4 सोबत झालेली भेट पाहण््याासाठी उत्सुक आहेत. सद्या ती जंजीर या नर वाघासोबत राहते.

जंजीर:

टिपेश्वरमधील प्रबळ नर वाघ जंजीर हा कुलपिता आहे जो आपल्या सर्व वैभवानिशी अभयारण्यात फिरत आहे. तथापि, तो आता मोठा होत आहे हे लक्षात घेता, घुसखोर ज्4 या प्रदेशातील त्याच्या वर्चस्वाला धोका निर्माण होण्याची शक्यता आहे. यामुळे दोघांमध्ये शक्तिसंघर्ष होवू शकतो आणि पर्यटकांना त्यांच्या नैसर्गिक अधिवासातील वाघांचे जगणे आणि त्याची एकूण जीवनशैली याबद्दल अधिक जाणीव होऊ शकते. ज्4 चे आगमन जंजीरसाठी धोक्याचे असले तरी ते एक वरदानदेखील आहे. यामुळे रक्तरेषा चांगली राहू शकते अर्थात प्रजनन चांगले होवू शकते.