सागवान लाकडूचे सर्वात मोठे वनस्पतीचे 60% टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्यात आहे.

उद्यान क्षेत्राचा लाल चंदन (Pterocarpus santalinus) अन्य प्रमुख चंदन प्रजांमध्ये एक आहे, ज्याचा भारतातील सर्वोत्कृष्ट आहे.

टिपेश्वर पर्वत रांगात विविध प्रकारच्या वनस्पती आणि घास आहेत. आचार, महुआ, लेंडिया, भिरा या प्रकारांतील वनस्पती टिपेश्वरच्या वनस्पती समृद्धतेत योगदान करतात. कुंदा, कडमोड, गुहार, व्हायड आणि गोकरू हे वनस्पती विशेष आहेत.

या अभयारण्यात बांबूंचे सर्वाधिक प्रजांचे 250 प्रजांतीले उपस्थित आहेत, जे उपयुक्त, औषधी, सुगंध आणि सौंदर्यपूर्ण आहेत. ई बांबू वृक्षांचे उगवण, सागवान बागातील आर्केस बांबू यांच्या बाजूने होते, ज्यामुळे अभयारण्याची पारिस्थितिक विविधता समृद्ध होते.

टिपेश्वरला भेट देताना भलमदं, बीपजंस, ठसंबा, उईंता, श्रंबास, एपसक, इवंता, छवतजीमद, चसंपदे, संदहनतए, ठसनम, उपसक, बंजए, ईसवजी, इमंतए, तीमेने, उंबंुनमए, स्मवचंतकए, ज्पहमते, यांसह वन्यजीवांच्या प्रजाती शोधण्यासाठी सज्ज व्हा. टिपेश्वरमध्ये 26 सरपटणा प्राण्यांच्या प्रजाती देखील आहेत, ज्यामुळे अभयारण्याच्या जैवविविधतेत मौलिक भर पडली आहे. टिपेश्वरला सौंदर्याचा आणखी एक पदर जोडला आहे. येथे तुमच्या भेटीदरम्यान तुम्हाला अनेक चमत्कारीक प्राणी जसे थ्ंसेम टंउचपतम ठंज ;डमहंकमतउं ैचमबपमेद्धए ळवसकमद प्दकपंद ळवसकमद श्रंबास ;ब्ंदपे ंनतमनेद्धए त्नेजल ैचवजजमक ब्ंज ;च्तपवदपसनतने तनइपहपवदेनेद्धए प्दकपंद ेजतपचमक भ्लमदं ;भ्लंमदं ीलंमदंद्ध ंदक प्दकपंद च्ंदहवसपद ;डंदपे बतंेेपबंनकंजंद्ध यांचेही दर्शन घडते.

टिपेश्वरला येणारे बहुतेक पर्यटक राष्ट्रीय उद्यानात राहणारे तेजस्वी वाघ पाहण्यासाठी उत्सुक असतात आणि त्यांच्यापैकी अनेकांच्या इच्छा पूर्ण झाल्या आहेत. 2010 मध्ये टिपेश्वरच्या जंगलात अधिकृतपणे फक्त तीन वाघांची नोंद करण्यात आली होती.

मात्र आता समर्पित संवर्धन प्रयत्नांद्वारे वाघांची संख्या वाढली आहे. सद्या टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य 20 वाघांचे आयोजन करीत आहे. ज्या 7 प्रौढ, 10 उपप्रौढ, 3 शावक ज्यात आहेत. जे चालू असलेल्या उपक्रमांचे यश दर्शविते आणि वाघांना त्यांच्या नैसर्गिक अधिवासात पाहण्यााचे पर्यटकांचे स्वप्न पूर्ण होते.

निसर्गप्रेमी रसिकांसाठी टिपेवर एक खनिना आहे. अभयारण्यात 256 भिन्न पक्ष्यांच्या प्रजाती आढळतात. त्यापैकी 171 प्रजाती स्थानिक रहिवासी, 75 हिवाळी स्थलांतरीत, 7 स्थानिक स्थलांतरित 12 प्रवासी स्थलांतरित आणि 1 मानसून अभ्यागतम्हणून ओळखलया जातात. पुढील वर्गीकरणावरून असे दिसून येते की, 118 प्रजाती अतिशय सामान्य 80 सामान्य, 50 असामान्य, 7 दुर्मिळ आणि एक अत्यंत दुर्मिळ म्हणून वर्गीकृत आहेत. पावसाळ्याात आणि हिवाळ्यााच्या महिण्यात पक्ष्यांची विपुलता शिखरावर असते आणि उन्हाळ्याात व मान्सूनपूर्व काळात लक्षणीय घट दिसून येते. ऋतूपरत्वे कित्येक पक्षी स्थलांतर करतात.

येथे च्ंपदजमक थ्तंदबवसपद ;थ्तंदबवसपदने चपबजनेद्धए त्ंपद फनंपस ;ब्वजनतदपग बवतवउंदकमसपबंद्धए ैउंसस ठनजजवद ुनंपस ;ज्नतदपग ेलसअंजपबंद्धए म्नतंेपंद ॅतलदमबा ;भ्लदग जवतुनपससंद्धए ठतवूद.बंचचमक च्लहउल ॅववकचमबामत ;क्मदकतवबवचवे दंदनेद्धए ॅीपजम.छंचमक ॅववकचमबामत ;क्मदकतवबवचवे दंदनेद्धए ॅीपजम.दंचमक ॅववकचमबामत ;ब्ीतलेवबवसंचजमे मिेजपअनेद्धए स्मेेमत ॅीपेजसपदह.क्नबास ;क्मदकतवबलहदं रंअंदपबंद्धए ल्मससवू.समहहमक ठनजजवद ुनंपस ;ज्नतदपग ज्ंदापद्धए ब्वउउवद थ्संउमइंबा ;क्पदवचपनउ रंअंदमेमद्धए ंदक ठतवूद.ीमंकमक ठंतइमज ;डमहंसंपउं ्रमलसंदपबंद्धण् असे लोकप्रिय पक्षी आढळतात.

टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य हे फुलपाखरांच्या विविध प्रजातींचे घर आहे. एकूण 97 प्रजाती 5 कुटंुबाच्या आहेत. यापैकी अंदाजे 8.20ः प्रजाती दुर्मिळ म्हणून वर्गीकृत करण्यात आल्या, जे अभयारण्यात त्यांची मर्यादित उपस्थिती दर्शविते.

या दुर्मिळ प्रजातींपैकी उल्लेखणीय म्हणजे स्ंतहम ैंसउवद ;ब्वसवजपे ंिनेजंद्धए ब्वउउवद ठंतवद ;म्नजींसपं ंबवदजीमंद्धए ठसंबा त्ंरंी ;ब्ींतंगमे ेवसवदद्धए ज्वूदल त्ंरंी ;ब्ींतंगमे इमतदंतकनेद्धए ंदक च्मंबवबा त्वलंस ;ज्ंरनतपं बपचचनेद्ध फुलपाखरे आहेत.

या दुर्मिळ प्रजाती अभयारण्याच्या एकूण जैव विविधतेला हातभार लावतात. तसेच स्पउम ठनजजमतसिल ;च्ंचपसपव कमउवसमनेद्ध ंदक ब्वउउवद त्वेम ;च्ंबीसपवचजं ंतपेजवसवबीपंमद्धए मदतपबीपदह जीम मबवेलेजमउ ंदक ;च्ंबीसपवचजं ंतपेजवसवबीपंमद्धए परिसंस्थेला समृद्ध करणे व त्यांच्या निवासस्थानाचे संरक्षण करण्यासाठी महत्वपूर्ण प्रयत्न करणे सुरू आहेत.